Zaakceptowanie siebie taką, jaka jestem,
wcale nie oznacza,
że jestem taka, jaka być powinnam.

(J. Fowles)

PROJEKT FIO

EDUKACJA DO RÓWNORZĘDNEGO PARTNERSTWA EDUCATION FOR EQUAL PARTNERSHIP

I część projektu została zrealizowana w dniach 8-9 grudnia 2007 roku. Było to dwudniowe szkolenie wprowadzające do zagadnień partnerstwa rozumianego jako wzajemne relacje kobiet i mężczyzn w rodzinie i poza nią. Zajęcia odbywały się w Hotelu Łazienkowskim i w siedzibie Komendy Chorągwi Stołecznej ZHP. Gościem specjalnym była p. Elżbieta Karnafel-Wyka, zastępca dyrektora departamentu w Min. Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Cele szkolenia:

• Zapoznanie beneficjentek z zagadnieniem różnic między rodzajami płci wynikających z natury, psychologii i kultury.
• Wytworzenie, podczas zajęć, sytuacji wymagającej podjęcia wspólnej pracy i współdziałania kobiet o różnym doświadczeniu życiowym, zawodowym i społecznym.
• Wzmocnienie motywacji, kobiet uczestniczących w szkoleniu, do podejmowania działań wykraczających poza obowiązki wynikające ze stanowiska służbowego czy pełnionej funkcji.
• Przygotowanie do opracowania narzędzi pozwalających na budowanie programu edukacji do równego partnerstwa odpowiadającego potrzebom własnych społeczności lokalnych.

Po jednym spotkaniu trudno ocenić czy te cele zostały osiągnięte. Projekt złożony w lutym 2007 roku zakładał dwa dwudniowe spotkania szkoleniowe, a w przerwie między nimi zadania do wykonania przez beneficjentki we własnych środowiskach,. Nie wiadomo czy uczynią to, jeśli nie będzie następnego spotkania i konieczności prezentacji swojej pracy. Fundacja będzie kontynuowała projekt na swojej stronie internetowej umieszczając tam własne materiały i wyniki pracy beneficjentek projektu. Jeśli uda się pozyskać fundusze zostanie zorganizowana II część tego szkolenia. W odniesieniu do założeń we wniosku złożonym w lutym 2007 cel zadania został osiągnięty w stopniu zadowalającym beneficjentki. Mimo bardzo krótkiego czasu (ponadto w okresie przedświątecznym) rekrutację uczestniczek przeprowadzono zgodnie z założeniami. Beneficjentki projektu na zajęciach warsztatowych, zapoznały się z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi edukacji do równego partnerstwa. Ćwiczenia przygotowane przez organizatorki umożliwiały 'dotknięcie' problematyki w jej wielu aspektach. Uczestniczki wykazały się dużą aktywnością i kreatywnością w formułowaniu własnych myśli, opinii i wniosków. Po spotkaniu wyniki pracy zostały uporządkowane w ciągi tematyczne. Opinie i wnioski dotyczące bezpośrednio kwestii równego partnerstwa umieszczono na www.harcerki.org.pl.

Beneficjentki projektu otrzymały materiały szkoleniowe:

• słowniczek podstawowych terminów i załączniki do ćwiczeń,
• teksty prezentacji dokonywanych podczas spotkania plenarnego i dyskusji panelowej
  • Informacja o programach wsparcia dla rozwoju obszarów wiejskich,
  • Edukacja do równego partnerstwa,
  • Natura kobiety i mężczyzny,
  • Psychologiczne podstawy stereotypu roli płciowej,
  • Płeć kulturowa, czyli o kształtowaniu tożsamości rodzajowej.

Ponadto w torbach ekologicznych pozyskanych od MRiRW znajdowały się mapy Lokalnych Grup Działania Programu Leader i długopisy oraz teczki z folderami Programu Integracji Społecznej pozyskane od MPiPS. Po szkoleniu wręczono certyfikaty uczestnictwa.

Z ankiety ewaluacyjnej wypełnionej przez 29 beneficjentek wynika, że temat zainteresował 27 spośród nich, w tym 15 bardzo, a 12 średnio. Dwie osoby zaznaczyły - nie wiem. Najwyższe oceny przyznano za materiały szkoleniowe (27 osób), warunki pracy (26), warsztat kreatywnego myślenia (25), ćwiczenia w grupach (21). Jedna osoba negatywnie oceniła ćwiczenia w grupach, a dwie przydatność zajęć. Zdecydowana większość, bo 20 uczestniczek, zadeklarowała chęć udziału w innych projektach Fundacji.

W ostatnim tygodniu stycznia 2008 roku wysłano do beneficjentek zestawienia ich wypowiedzi z warsztatów oraz tłumaczenie materiału Education for Equal Partnership, które z przyczyn technicznych nie mogło być przekazane podczas szkolenia - czas od decyzji o przyznaniu środków do momentu rozpoczęcia zadania był zbyt krótki na zrobienie przekładu.

Zajęcia plenarne rozpoczęto prezentacją: "Programy Wsparcia dla Rozwoju Obszarów Wiejskich; Program Integracji Społecznej i Program Leader". Scharakteryzowano także założenia Programu Operacyjnego FIO na lata 2008-2013.

Szkolenie tematyczne rozpoczęło się przygotowaną przez koordynatorkę projektu prezentacją "Edukacja do równego partnerstwa", w której wyjaśniono pojęcie gender oraz, powołując się na badania międzykulturowe, wykazano podobieństwa i różnice występujące w pracach nad zagadnieniem kobiecości/męskości.

Potem odbyła się dyskusja panelowa. Prelegentki w formie multimedialnych prezentacji pokazały wpływ naturalnych, psychicznych i kulturowych czynników na rozumienie przez człowieka własnej płciowości i tworzenie społecznych stereotypów postrzegania ról. Trzy spojrzenia na stawanie się mężczyzną i kobietą przedstawiły filozofka, psycholożka i kulturoznawca. Dyskusja wywołała zainteresowanie i kontrowersyjne wypowiedzi uczestniczek. Jak się okazało dla wielu z nich tematyka gender była absolutną nowością. To skłoniło organizatorki do częściowej weryfikacji ćwiczeń przygotowanych na warsztaty. Trzeba było zacząć od samego początku, czyli od określeń przypisanych stereotypowo kobiecości/męskości oraz odnalezienia w tych modelach przez każdą uczestniczkę, siebie samej. Do takich ćwiczeń należało m.in. wymyślenie zdań zaprzeczających definicjom kobiety przedstawianym w przysłowiach ludowych. Zajęcia w sobotę po południu służyły mobilizacji intelektualnej wokół zagadnień płci rodzajowej. Interesujące okazało się ćwiczenie, w którym beneficjentki poszukiwały sytuacji i zjawisk w polskim życiu społecznym zasługujących na szczególną uwagę z dwóch powodów - albo dlatego, że są pozytywne i należy je wspierać, lansować lub 'walczyć' o ich utrzymanie; albo dlatego, że są złe, niekorzystne, niewłaściwe i należy się im przeciwstawiać, dążyć do ich zmiany lub usunięcia z życia społecznego. Zgłaszane opinie stanowiły osobiste przemyślenia każdej z obecnych kobiet. Po zapisaniu wyników na planszach: Aprobata i Sprzeciw okazało się, że trzy kwestie znalazły się na obu, co oznaczało, że niektóre kobiety dane zjawisko akceptują, a inne są mu przeciwne.

Nietrafiona okazała się próba dyskusji o niestereotypowych rolach kobiecych i męskich w filmach. Wniosek, jaki wyciągnęły po nim organizatorki brzmi, aby rozmawiać o filmach trzeba je uprzednio wyświetlić lub wcześniej 'zadać' do obejrzenia. W prawie 40 osobowej grupie (oprócz beneficjentek w zajęciach brały udział organizatorki i goście) znaleziono zaledwie kilka tytułów, rozpoznawanych przez wszystkie. Zaplanowane na wieczór zajęcia integracyjne odbywały się stosownie do życzenia beneficjentek w trzech grupach. Na terenie hotelu, na spacerze po stolicy i w centrach handlowych. Niektóre panie skorzystały z okazji zakupienia w Warszawie prezentów pod choinkę.

Drugiego dnia zajęcia rozpoczęły się warsztatem kreatywnego myślenia, który przeprowadziła firma coachingowa "Solaris". Potem kontynuowano, rozpoczęte poprzedniego dnia, ćwiczenia przygotowujące do prowadzenia edukacji na rzecz równego partnerstwa. Wypracowano kilka istotnych wniosków. Na zakończenie w zespołach środowiskowych przygotowywano pytania do wywiadów z dziećmi i młodzieżą nt. rozumienia przez nie roli kobiety i mężczyzny w życiu społecznym oraz pojęcia partnerstwa we wzajemnych relacjach. Wyniki pracy odczytano na spotkaniu plenarnym i przyjęto do realizacji. Po przeprowadzeniu wywiadów we własnych gminach beneficjentki udostępnią ich wyniki na stronie internetowej Fundacji Harcerek.

W realizacji projektu Fundacja Harcerek korzystała ze wsparcia intelektualnego Fundacji "Centrum Promocji Kobiet" i firmy coauchingowej "Solaris".

W przygotowaniu projektu Fundacja wykorzystała m.in.

• książki Doroty Pankowskiej Wychowanie a role płciowe, oraz Wychowanie a role płciowe - Program edukacyjny, GWP 2005
• program Europejskich Biur Skautowych Education for Equal Partnership
• opracowania WAGGGS: Relationship to Society; Young Women Decision Making oraz Nasze prawa-nasze obowiązki.

Projekt Fundacji Harcerek
EDUKACJA DO RÓWNORZĘDNEGO PARTNERSTWA

• Adresatkami oferty szkoleniowej są kobiety z 15 gmin województwa mazowieckiego, lubelskiego i kujawsko-pomorskiego, wybranych losowo z listy przygotowanej dla programu wspierania obszarów wiejskich.
• Beneficjentami będą wolontariuszki - liderki organizacji harcerskich (aktualne lub in spe), nauczycielki oraz instruktorki pracujące w placówkach kulturalnych.

Celem szkolenia jest:

1. Zapoznanie z zagadnieniami partnerstwa opartego na równości w relacjach kobiet i mężczyzn oraz w relacjach między ludźmi młodymi i starszymi.
2. Stworzenie sytuacji wymagającej podjęcia wspólnej pracy (współdziałania) przez liderki o różnym doświadczeniu zawodowym, społecznym i życiowym.
3. Przygotowanie liderek do pracy edukacyjnej, której efektem będzie rozumienie i stosowanie zasad równorzędnego partnerstwa w relacjach międzyludzkich.
4. Wzmocnienie motywacji kobiet do podejmowania działań wykraczających poza obowiązki wynikające ze stanowiska służbowego czy pełnionej funkcji.
5. Przygotowanie uczestniczek do opracowania programu edukacji do równorzędnego partnerstwa odpowiadającego potrzebom ich społeczności lokalnych.

Szkolenie będzie prowadzone przez pedagogów z udziałem psychologa, kulturoznawcy, specjalisty ds. public relations i NGO. W przygotowaniu warsztatu szkoleniowego wykorzystano m.in.:

• książki Doroty Pankowskiej: Wychowanie a role płciowe, GWP 2005
• materiał Europejskich Biur Skautowych: Education for Equal Partnership
• opracowanie WAGGGS: Young Women Decision Making.

• W każdej gminie w Polsce znajdują się młode nauczycielki nie angażujące się w sprawy lokalnych społeczności (z braku czasu lub chęci) i starsze panie (np. emerytowane nauczycielki), które chętnie by się zaangażowały, ale zdaniem wielu ich potencjał intelektualny przydatny jest jedynie w procesie nauczania.
• W wielu gminach są liderki harcerskie pełniące funkcje i byłe instruktorki, które już nie należą do organizacji. Wszystkie one dysponują zdobytymi w harcerstwie umiejętnościami interpersonalnymi, z których może korzystać lokalna społeczność.
• W każdej gminie jest młodzież, która powinna być przygotowywana do równorzędnego partnerstwa, ale nie ma osób, które potrafią to robić.

Połączenie tych informacji daje potrzebę i sposób jej zaspokojenia.

• Potrzeba, to edukacja młodzieży do równorzędnego partnerstwa gwarantująca poprawne relacje w dorosłym życiu.
• Sposób, to m.in. warsztat szkoleniowy organizowany przez Fundację Harcerek, na który zapraszamy osoby wyjątkowo predysponowane do prowadzenia takiej edukacji, tzn. nauczycielki i wolontariuszki-liderki harcerskie.

Przesłaniem tego projektu jest stworzenie warunków do wspólnej pracy dla wspólnego dobra; ukierunkowanie aktywności nauczycielek na działania poza szkołą oraz ukierunkowanie aktywności harcerskich liderek na działania poza harcerstwem; uświadomienie im, kim mogą być, jaką rolę mogą odegrać w swoich środowiskach, jeśli zaangażują swój kobiecy potencjał w sposób przemyślany. Zajęcia z psychologiem i specjalistką od public relations wzmocnią poczucie własnej wartości i determinację do przeciwstawiania się stereotypom, zwracając uwagę na istnienie, często przez kobiety niedostrzeganej, zależności między powodzeniem osobistym i rozwojem lokalnej społeczności.

Kobiety uczestniczące w szkoleniu będą przygotowane do inicjowania rozmów nt równego partnerstwa w różnych sytuacjach życiowych oraz z młodzieżą i z władzami gminy. Przyczynią się w ten sposób nie tylko do upowszechniania prawidłowych relacji międzyludzkich, ale także podniosą swój prestiż osobisty, co wpłynie na zmianę wizerunku ich roli w lokalnej społeczności.